Ankara Palas

Cumhuriyet’in ilanıyla birlikte Ankara, yeni bir rol üstlendi: Devletin kalbi olmak.

Osmanlı Devleti döneminin sona ermesi ve Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin devleti temsil gücünü eline almasından sonra Ankara’da yabancı elçilerin, sanatçıların, düşünürlerin ağırlandığı bir “temsil evi” gerekiyordu.

Atatürk bu eksikliği erkenden fark etti. Emriyle harekete geçildi. Birçok proje incelendi: İstanbul Pera Bölgesinde birbirinden başarılı örnekler vardı. Hotel d’Angleterre (1841) ve Pera Palas (1895), Osmanlı dönemindeki modern otelciliğin öncüleriydi. Avrupa standartlarında birçok yenilik sunuluyordu. Kendisinin de bizzat deneyimlediği bu otellerde sıcak su, elektrik gibi o dönemin modern konaklama imtiyazları konuklarına sunuluyordu. Cumhuriyetin bu geleneği sürdürmesi gerekiyordu ve hızlıca harekete geçildi.

Ancak bu ehemmiyete rağmen binanın ilginç bir hikayesi daha var: Ankara Palas’ın inşasına 1924 yılında Vedat Tek ile başlanmış, iddiaya göre alacaklarını tahsil edemeyen Vedat Bey inşaatı yarım bırakmış. Projeyi sonraki süreçte Mimar Kemalettin Bey teslim almış ve onun çizdiği tasarıma göre bina tamamlanmış. Ancak Kemalettin Bey inşaat devam ederken şantiyede hayatını kaybetmiş. Bina Vakıflar İdaresi tarafından 4 yılda tamamlanabilmiş.

Cumhuriyet Dönemi Ulusal Mimarlık Akımı’nın ilk örneklerinden biri olarak, Selçuklu ve Osmanlı motiflerini modern Avrupa ölçeğiyle buluşturan bu eser 17 Nisan 1928’de açıldığında, yaklaşık 120 yatak kapasitesiyle dönemin Avrupa’daki en donanımlı konuk evi olma özelliğini taşıyordu.

Ankara Palas açıldığı dönem itibariyle yalnızca bir bina değildi; Cumhuriyet’in toplumsal dönüşümünün simgesi olan birçok etkinliğin de ev sahipliğini yapmıştı.

Kadınların sosyal hayata eşit koşullarda katıldığı ilk etkinlikler burada düzenlendi. Özellikle "Cumhuriyet Baloları"  yeni Türkiye’nin kendini  nasıl göstereceğinin bir provasıydı. Dünyaya en samimi ve sıcak mesajlar bu duvarlar arasında verildi.

Yapı, 1975’e kadar otel / konukevi olarak hizmet verdi. Ardından kamu kurumlarına tahsis edildi, 1983’te Devlet Konukevi oldu, 2018’de Millî Saraylar İdaresi’ne devredildi,
2024 yılından itibaren ise Cumhuriyet Müzesi olarak geçmişi ağırlıyor.

Ankara Palas, bir mimariden öte bir vizyonun sembolüdür. Bıraktığın eserle ne kadar gurur duysak az Atam.

Sezer ŞENER