Türkiye, son yıllarda yalnızca bir tatil merkezi olmanın ötesine geçerek, uluslararası kongreler, fuarlar, diplomatik zirveler ve etkinliklerin buluşma noktası haline geldi. 2023-2024 döneminde toplam fuar ve kongre ziyaretçi sayısı 20 milyonun üzerine çıktı.

Kültür ve Turizm Bakanlığının '12 ay turizm' ve 'Nitelikli turist' stratejisi doğrultusunda Türkiye, dünyanın önde gelen etkinlik merkezleri arasında yükseliyor. İstanbul, Antalya, İzmir ve Ankara başta olmak üzere Türkiye'nin birçok şehri artık yalnızca turistleri değil; devlet başkanlarını, diplomatları, akademisyenleri, yatırımcıları, sanatçıları, bilim insanlarını ve teknoloji girişimcilerini ağırlayan uluslararası buluşma noktaları haline geldi. Bu değişim; Türkiye'nin turizm vizyonu, kapsamlı yatırımları ve artan organizasyon kapasitesinin bir göstergesi olarak ön plana çıkıyor.

KONGRE TURİZMİ
Kongre turizmi değişimin en önemli bileşenlerinden biri olarak görülüyor. Türkiye; otelleri, kongre merkezleri, ulaşım altyapısı ve organizasyon kapasitesi sayesinde her sezon binlerce akademik, diplomatik ve sektörel toplantıya ev sahipliği yaparak '12 ay turizm' hedefinin stratejik bir ayağını güçlendiriyor. İstanbul, Antalya, İzmir ve Ankara; çok uluslu şirketlerin, akademik toplulukların, uluslararası kuruluşların ve diplomatik platformların tercih ettiği şehirler arasında yer alıyor. Özellikle İstanbul, Uluslararası Kongre ve Konvansiyonlar Birliği (ICCA) verilerine göre, hızla yükselen performansıyla dünyanın önde gelen kongre şehirleri arasında konumlandı. Antalya ise yılın 12 ayında hizmet verebilen 5 yıldızlı otelleri ve geniş toplantı salonlarıyla büyük ölçekli tıp, bilim, teknoloji ve uluslararası diplomasi toplantılarına ev sahipliği yapıyor. Kongre turizminin Türkiye'ye sağladığı katma değerler de dikkat çekiyor. Kongre turizminde kişi başı harcama, tatil turizmine kıyasla 3 ila 4 kat daha yüksek. Katılımcıların önemli kısmını karar vericiler, akademisyenler, sektör liderleri ve yatırımcılar oluşturuyor. Kongre sonrası yapılan kültürel ve turistik geziler, şehir ekonomisine doğrudan katkı sağlıyor.

Türkiye, uluslararası organizasyon yetkinliği sayesinde çok sayıda küresel etkinliğin kalıcı ev sahibi olma yolunda ilerliyor. Bunun yanında; İstanbul Mobilya Fuarı (IIFF), aynı anda iki büyük fuar merkezinde düzenlenerek binlerce yabancı alıcıyı ağırlıyor. Modef, Anfaş Hotel Equipment, Promosyon Show İstanbul, Türk-Arap Beauty Expo, Magrotex Mardin Tarım Fuarı, İstanbul Av Silah ve Doğa Sporları Fuarı, EXPO Health Tourism gibi organizasyonlar da bölgesel kalkınma, ihtisas alanlarında uzmanlaşma ve yeni pazar bağlantıları açısından önemli katkı sağlıyor.

İSTANBUL, KONGRE ŞEHİRLERİ ARASINDA HIZLA YÜKSELDİ
Türkiye, fuar ve kongre sektöründe son yılların en yüksek rakamlarına ulaşmış durumda. 2023-2024 döneminde toplam fuar ve kongre ziyaretçi sayısı 20 milyonun üzerine çıktı. Bu ziyaretçilerin önemli bir bölümü iş amaçlı olarak ülkeye geldi. Kişi başı harcama ortalaması ise klasik tatil turistinin yaklaşık 3-4 katına ulaştı. İstanbul ICCA verilerine göre, dünya kongre şehirleri arasında hızla yükseldi, Antalya ise özellikle kış döneminde dahi yüksek doluluk oranlarıyla öne çıkan bir kongre şehri haline geldi. Bu tablo, bakanlığın 'az ama nitelikli ziyaretçi' hedefinin başarıyla ilerlediği yönünde yorumlanıyor. 2025'te düzenlenen Antalya Diplomasi Forumu'nda (ADF) 155 ülkeden 6 binin üzerinde konuk ağırlandı. Bu konuklar arasında 21 devlet ve hükümet başkanı, 64 bakan, uluslararası kuruluş temsilcileri ve çok sayıda diplomat, iş insanı, akademisyen ve medya mensubu yer aldı. Forum, sadece diplomasi değil; yatırım, dış politika, uluslararası iş birlikleri ve küresel gündem konularının tartışıldığı bir platform olarak Türkiye'nin dış politika, yumuşak güç, kapasitesini gözler önüne sürdü. Bu geniş katılım, Türkiye'nin kongre turizmi altyapısının, uluslararası diplomatik zirveler ve yüksek düzeyli toplantılar için güvenli, prestijli ve tercih edilen bir merkez haline geldiğini de ortaya koydu.

İstanbul'da düzenlenen Gastromasa, dünyanın önde gelen Michelin yıldızlı şeflerini, gastronomi yazarlarını ve restoran yatırımcılarını bir araya getiren prestijli bir organizasyon olarak biliniyor. Türkiye'nin gastronomi turizmi potansiyelini, yerel ürünlerin küresel mutfakla buluşmasını ve Türk mutfağının 'fine dining' düzeyinde tanıtımını destekleyen organizasyon, bakanlığın yürüttüğü gastronomi odaklı tanıtım stratejileriyle uyumlu bir çerçeve de sunuyor.

Uluslararası sağlık ve tıp kongrelerinde; özellikle estetik cerrahi, diş hekimliği, göz sağlığı ve spor tıbbı alanlarında yüzlerce uluslararası kongreye ev sahipliği yapılıyor. Bu etkinlikler, Türkiye'nin küresel sağlık turizmindeki yükselişini doğrudan destekliyor.

DÜNYADA İLK 5’E GİREN BÜYÜK FUARLAR
Hem uluslararası ölçekte bilinirlikleri hem de ziyaretçi profilleri ile Türkiye'yi küresel fuarcılıkta ilk sıralara taşıyan fuarlar; İstanbul'da düzenlenen Doğu Akdeniz Uluslararası Turizm Fuarı (EMITT), Uluslararası Savunma Sanayi Fuarı (IDEF), Marble İzmir-Uluslararası Doğal Taş ve Mermer Fuarı, İstanbul Jewelry Show-Uluslararası Mücevher Fuarı, Automechanika İstanbul, WorldFood Istanbul-Uluslararası Gıda Ürünleri ve Teknolojileri Fuarı, UNICERA-Seramik, Banyo, Mutfak Fuarı, Growtech-Antalya Tarım Teknolojileri Fuarı olarak sıralanıyor.

TEKNOFEST, 2018'den bu yana Türkiye'nin 'Milli Teknoloji Hamlesi' vizyonunu toplumla buluşturan, kısa sürede yalnızca ulusal değil uluslararası ölçekte de tanınan dünyanın en büyük havacılık, uzay ve teknoloji festivallerinden biri haline geldi. İstanbul, Ankara, İzmir, Gaziantep, Samsun ve Adana gibi büyük şehirlerde düzenlenen festival bugüne kadar 10 milyonu aşkın ziyaretçiye ulaşarak küresel bir rekora imza attı. Bu yarışmalara 2023'te başvuran takım sayısı 350 bini aşarken, bireysel katılım olarak ise 1 milyondan fazla genç teknoloji üretim süreçlerine dahil oldu. Dünya genelinde bu büyüklükte başka bir teknoloji yarışma ekosistemi bulunmuyor. Ayrıca TEKNOFEST, şehir ekonomilerine sağladığı katkıyla da öne çıkıyor. Festivalin düzenlendiği illerde otel doluluk oranları belirgin şekilde yükselirken, gastronomi ve ulaşım sektörleri canlanıyor, şehirlerin uluslararası tanıtımına güçlü bir katkı sunuluyor.

Bu organizasyonlara katılan kişiler sadece fuar alanında değil; otellerde, restoranlarda, alışveriş merkezlerinde, turistik merkezlerde, transfer ve tur hizmetlerinde ciddi harcamalar yapıyor. Böylece; turizmin 12 aya yayılması sağlanıyor, ülkenin döviz girdisi artıyor, yerel ekonomi canlanıyor, Türkiye'nin marka algısı güçleniyor.