Muş’un Malazgirt ilçesi ve çevresinde, Ahlat Müze Müdürlüğümüz başkanlığında yürütülen Malazgirt Savaş Alanının Tespiti, Tarihi ve Arkeolojik Yüzey Araştırma Projesi kapsamında yapılan çalışmalar, 2024 yılında da hız kesmeden devam ediyor. 12 üniversiteden 40’a yakın akademisyenin katılımıyla 2020 yılında başlatılan bu proje, bölgenin tarihi önemini yeniden keşfetmeyi amaçlıyor.
2024 yılı kazı çalışmalarında, Afşin Mezarlık Alanı, Malazgirt Tarihi Müslüman Mezarlığı ve Ağrı’nın Patnos ilçesine bağlı Günbeli Köyü gibi stratejik noktalarda önemli bulgulara ulaşıldı. Özellikle, Malazgirt Savaşı ile çağdaş olarak tarihlendirilen mezarlar ve çatışma izleri taşıyan buluntular, tarihin karanlık sayfalarını aydınlatıyor.
AFŞİN MEZARLIĞI: 11. YÜZYIL İZLERİ
Afşin Mezarlık Alanı’nda yapılan kazılarda, 11. yüzyıla tarihlendirilen ve Malazgirt Savaşı ile bağlantılı olduğu düşünülen mezarlar ortaya çıkarıldı. 2024 yılı itibarıyla toplamda 51 mezar gün yüzüne çıkarılırken, bu mezarların bazılarında anıtsal yapılar içinde yer alan 7 bireye ait kalıntılar bulundu.
MALAZGİRT TARİHİ MÜSLÜMAN MEZARLIĞI
Malazgirt ilçe merkezinde yer alan ve bölgenin en eski Müslüman mezarlığı olarak bilinen alanda 2024 yılında başlatılan kazılar, savaşın izlerini taşıyan önemli bulgularla sonuçlandı. İslami ölü gömme geleneklerine uygun, taş işçiliğiyle dikkat çeken mezarlarda yapılan çalışmalar sırasında, Bizans sikkeleri, ok uçları ve metal objeler ele geçirildi. Buluntular, bu alanın Malazgirt Savaşı sırasında bir çatışma noktası olduğunu kanıtlar nitelikte.
GÜNBELİ KAZILARI
Ağrı’nın Patnos ilçesine bağlı Günbeli Köyü’nde başlatılan kazı çalışmaları da Malazgirt Savaşı’nın izlerini ortaya koydu. 2023 yılında Ahlat Müze Müdürlüğümüze teslim edilen IV. Romanos Diogenes baskı mührü ve altın sikkelerin ardından, 2024 kazılarında da aynı imparatora ait ikinci bir baskı mühür, bronz sikkeler, ok uçları ve mızraklar bulundu. Bu bulgular, Günbeli Köyü’nün de savaş sırasında önemli bir çatışma alanı olduğunu gösteriyor.
Malazgirt Ovası’nda sürdürülen yüzey araştırmaları, savaşın geçtiği tüm alanları kapsamayı hedefliyor. Tarihin izini sürmeye devam eden bu proje, Malazgirt Savaşı’nın tarihi gerçeklerini gün yüzüne çıkararak, bölgenin zengin tarihine ışık tutuyor. Kültür mirasımızı koruma ve gelecek nesillere aktarma yolunda sürdürdüğümüz bu kazılar, tarihimizin derinliklerini keşfetmemize olanak sağlıyor ve milletimizin köklü geçmişine ışık tutuyor.
